Viêm màng não là căn bệnh thường gặp khi chuyển mùa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Nếu không điều trị đúng cách, viêm màng não có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong. Biểu hiện của bệnh cũng không quá nổi bật, tương tự các chứng sốt, cảm, chán ăn thông thường nên phụ huynh thường dễ nhầm lẫn. Cùng tìm hiểu những điều cần biết về bệnh viêm não ở trẻ nhỏ, từ nguyên nhân đến những biến chứng nguy hiểm của bệnh. Từ đó phụ huynh có thể nhận biết bệnh sớm hơn và điều trị bệnh cho trẻ đúng cách.
Bệnh viêm màng não ở trẻ nhỏ
Bệnh viêm màng não có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng nhiều nhất là ở trẻ nhỏ. Bệnh viêm màng não ở trẻ dễ xuất hiện vào mùa nắng hay lúc chuyển mùa. Viêm màng não trẻ em là căn bệnh nguy hiểm. Nếu không kịp thời phát hiện những dấu hiệu để điều trị. Viêm màng não trẻ em có thể để lại nhiều di chứng, nặng có thể gây ra tử vong. Nếu không được chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong hay những triệu chứng như điếc, mù,… Do đó, phụ huynh cần nhận biết những dấu hiệu viêm màng não trẻ sơ sinh và trẻ em để đảm bảo sức khỏe và tính mạng của trẻ.
Nguyên nhân chính gây bệnh
Đa số trường hợp trẻ bị viêm màng não là do vi trùng hay siêu vi trùng từ vùng mũi họng xâm nhập vào màng não và gây viêm màng não. Bệnh lây lan nhanh qua đường hô hấp do siêu vi trùng hay vi trùng gây bệnh có trong các chất tiết đường hô hấp. Sau khi xâm nhập vào cơ thể chúng sẽ tiếp tục xâm nhập vào máu sau đó là màng não và gây bệnh.
Bệnh viêm màng não có thể xuất hiện ở bất cứ lứa tuổi nào cũng như thời điểm nào trong năm. Song bệnh xảy ra nhiều ở trẻ nhỏ và chủ yếu vào mùa nắng nóng hay lúc chuyển mùa. Vì đây được xem là thời điểm thích hợp để các vi trùng, siêu vi trùng xâm nhập vào hệ thống thần kinh trung ương gây viêm màng não.
Bệnh viêm màng não mủ do HIB thường gặp ở trẻ từ 2 – 5 tuổi, bệnh thường xảy ra ở thể bán cấp. Hoặc có thể đột ngột với các triệu chứng chủ yếu như sốt trên 38 độ C, nôn, ngủ lịm, thóp phồng ở trẻ nhỏ hoặc cứng gáy ở trẻ lớn hơn, trẻ có thể bị kích thích vật vã, co giật từng cơn. Bệnh HIB lây qua đường hô hấp, vi khuẩn xâm nhập qua mũi họng. Nguồn lây bệnh chính là người bệnh và người lành mang bệnh. Tỷ lệ người lành mang vi khuẩn là 80% ở trẻ em và 20% ở người lớn. HIB có thể xuất hiện quanh năm song tỷ lệ mắc cao nhất vào mùa đông xuân, đặc biệt là thời tiết ẩm ướt.
Triệu chứng của bệnh ở trẻ
Viêm màng não là bệnh cần phải được điều trị cấp cứu nếu không có thể dẫn đến tử vong. Hoặc gây những biến chứng nguy hiểm cho trẻ như điếc, mù, động kinh,…
Bệnh viêm màng não ở trẻ thường có những biểu hiện sau:
– Trẻ bị sốt cao đột ngột, bỏ ăn, nôn ói.
– Sau 1- 2 ngày trẻ sẽ ngủ nhiều hơn có hiện tượng sợ ánh sáng, cổ cứng.
– Với trẻ nhỏ còn thóp, nếu bạn chú ý sẽ thấy thóp phồng căng.
– Trẻ lớn hơn thì sẽ đau đầu, đau sau gáy đồng thời nằm lừ đừ.
– Riêng trẻ sơ sinh hoặc trẻ dưới 3 tháng tuổi có khi sốt ít. Nhưng sẽ bỏ bú, quấy khóc, hay ngủ li bì. Và nặng hơn sẽ có dấu hiệu co giật, hôn mê.
Do đó khi thấy trẻ có các triệu chứng trên thì các bậc phụ huynh nên sớm mang trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Biện pháp phòng bệnh hiệu quả
Phòng bệnh hơn chữa bệnh nên tốt nhất nên chăm sóc, giữ ấm tốt cho trẻ những lúc thời tiết thay đổi. Khi trẻ bị các bệnh về tai, mũi, họng cần phải điều trị tích cực cũng như sự theo dõi đầy đủ của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý uống thuốc kháng sinh hoặc tự ý bỏ thuốc. Trường hợp là viêm màng não thì dễ làm mất đi những biểu hiện quý giá ban đầu. Tuy là viêm màng não nhưng không có những triệu chứng rõ, khó chẩn đoán và dễ bị bỏ sót. Chỉ khi vào viện, được chọc dò tủy sống mới phát hiện ra.
Hiện tại ở Việt Nam có 2 loại thuộc chủng ngừa viêm màng não: viêm màng não mủ do vi khuẩn HIB và viêm màng não do não mô cầu. Riêng với các loại vi khuẩn gây viêm màng não khác chưa có thuốc chủng ngừa.
HIB là chủng người vi khuẩn cho các bé từ 2 tháng đến dưới 5 tuổi. Với trẻ trên 5 tuổi thì không cần thiết tiêm ngừa viêm màng não loại này. Vì vi trùng này ít khi gặp ở trẻ trên 5 tuổi. Riêng vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu thì chỉ tiêm khi trong vùng có dịch. Hoặc để phòng ngừa xa, thì tiêm ngừa mỗi 3 năm cho trẻ trên 18 tháng tuổi.